Công nghệ trồng rau sạch

Tìm hiểu kỹ thuật trồng rau sạch công nghệ cao

Kỹ thuật trồng rau sạch công nghệ cao đang ngày càng được ứng dụng nhiều tại các vùng miền của nước ta bởi nó mang đến hiệu quả tốt, thích ứng với nhiều điều kiện gieo trồng, cho năng suất rau trồng cao

Thế nào là trồng rau công nghệ cao?

Tìm hiểu kỹ thuật trồng rau sạch công nghệ cao

Trồng rau công nghệ cao là việc ứng dụng khoa học, kỹ thuật hiện đại trong gieo trồng sản phẩm, từ việc tạo, chọn và sử dụng các giống cây có chất lượng, chống chịu tốt với các loại dịch bệnh đến việc ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến trong canh tác gieo trồng, bón phân, tưới nước,…

Kỹ thuật canh tác này có thể được thực hiện trong nhà lưới, nhà kính hoặc nhà màng, có thể canh tác trong môi trường đất hay trong môi trường nước.

Một số kỹ thuật trồng rau tiên tiến

Kỹ thuật màng mỏng dinh dưỡng NFT

Kỹ thuật màng mỏng dinh dưỡng, hay NFT, là một hệ thống thuỷ canh linh hoạt và phổ biến. Nó tương tự như hệ thống ngập và rút định kỳ, trong đó hệ thống sử dụng một chiếc máy bơm để đưa nước có chứa dinh dưỡng lên khay cây trồng và một chiếc ống thoát nước để đưa dung dịch dinh dưỡng không sử dụng hết từ khay cây trồng trở lại bể chứa và tái sử dụng cho các vòng tuần hoàn tiếp theo. Sự khác biệt là trong NFT, dung dịch dinh dưỡng liên tục chảy qua rễ cây. Việc này được thực hiện bằng trọng lực. Khay cây trồng được đặt ở một góc giúp nước chảy xuống phía ống thoát nước, và một dung dịch thủy canh mới được bơm liên tục vào đầu cao của ống.

Rau được trồng trong hệ thống thủy canh áp dụng kỹ thuật màng mỏng dinh dưỡng NFT

Kỹ thuật màng mỏng dinh dưỡng NFT

Công nghệ màng mỏng dinh dưỡng (NFT) dùng 1 dòng dung dịch rất nông giúp cây non ươm trồng có thể đứng trong máng và mọc vào trong dung dịch nhanh hơn; khả năng thông khí tốt hơn. Công nghệ này giúp cung cấp dưỡng chất trực tiếp đến rễ cây, tối ưu hóa quá trình sinh trưởng và phát triển của rau trồng, cho năng suất cao, chi phí vận hành thấp, tiết kiệm nước và phân bón. Bên cạnh đó, công nghệ màng mỏng dinh dưỡng không gây đọng nước hay thiếu oxy trong rễ nên không gây ô nhiễm môi trường.

Hệ thống tưới nhỏ giọt

Tưới nhỏ giọt là kỹ thuật tưới cung cấp nước vào rễ cây dưới dạng các giọt nước nhỏ, ra dần theo tốc độ chậm với lưu lượng đều. Tưới trên đất giúp đất dễ dàng hấp thụ và giữ nước cho cây giúp cây phát triển đều, xanh tốt. Ứng dụng công nghệ này hầu như nước không bị thất thoát  qua dòng chảy bề mặt hay bốc hơi nên rất tiết kiệm nước và thân thiện với môi trường.

Ưu điểm của hệ thống nhỏ giọt là bạn chỉ tưới nước cho cây bạn muốn tưới, giữ cho cỏ không lan ra các khu vực khác. Và bạn không phải lo lắng về việc mất thời gian với các loại béc tưới. Hoặc liệu sẽ có đủ nước cho cây khi tưới béc.

Hiện nay, công nghệ trồng rau tiên tiến này đang được ứng dụng nhiều tại các công trình trồng rau sạch, ngay cả với những công trình trồng rau thủy canh, đảm bảo tính tiện ích cao và năng suất cây trồng vượt trội.

Khí canh

Hiểu một cách đơn giản nhất, khí canh là mô hình trồng rau thủy canh dùng hơi sương để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây, giúp cây sinh trưởng và phát triển trong điều kiện tốt nhất. Để có thể cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây bằng khí, rễ cây cần phải đặt trong không khí, trong không gian tối và đảm bảo kín.

Ưu điểm lớn nhất của mô hình trồng rau khí canh đó là cho năng suất cao hơn, chất lượng rau tốt hơn so với các loại mô hình thủy canh khác. Bên cạnh đó, môi trường khí canh còn cung cấp một lượng lớn oxy cho rễ cây nên rau trồng bằng khí canh có sức đề kháng tốt hơn, đảm bảo không bị sâu bệnh làm hại. Ngoài ra, mô hình trồng rau khí canh còn giúp tiết kiệm diện tích, chứa ít nước nên khá nhẹ nhàng, rất phù hợp với nhà ở đô thị.

Trồng rau sạch khí canh trên sân thượng

Nhược điểm của mô hình trồng rau khí canh là chi phí ban đầu cao, không thể trồng nhiều loại cây trên 1 trụ, mô hình phức tạp, cần phải cung cấp dinh dưỡng cho cây thường xuyên và liên tục, công nghệ vẫn chưa thực sự hoàn thiện,… Vì vậy, mô hình này không thực sự phù hợp với những người chưa có kinh nghiệm trồng rau bằng phương pháp thủy canh.

Thủy canh tĩnh

Trồng rau thủy canh tĩnh được hiểu là phương pháp trồng rau bằng dung dịch thủy canh đựng cố định trong các thùng xốp hoặc các khay nhựa chuyên dụng. Phương pháp này giúp giải quyết các vấn đề như: không có đất vẫn có thể trồng cây, tiết kiệm không gian trồng cây, cung cấp rau sạch cho người tiêu dùng,… Trên thực tế, mô hình phù hợp và rất phổ biến ở nhiều gia đình Việt Nam.

Mô hình trồng rau thủy canh tĩnh có những ưu điểm vượt trội như:

Giúp tiết kiệm chi phí, công sức chăm sóc cây trồng

  • Cho năng suất cao, chất lượng rau đảm bảo sạch và chất lượng
  • Ít bị ảnh hưởng bởi hiện tượng trái mùa nên có thể trồng rau quanh năm với sự đa dạng của các loại rau
  • Ít sâu bệnh

Điểm hạn chế của mô hình trồng rau thủy canh tĩnh là thường tốn khá nhiều diện tích bởi thùng xốp hay khay nhựa chuyên dụng chứa dung dịch thủy canh thường rất cồng kềnh và nặng.

Do đặc điểm của môi trường thủy canh tĩnh là dung dịch thủy canh luôn đứng yên, không có sự trao đổi khí, đặc biệt là rất ít oxy nên thường xảy ra hiện tượng cây bị thối rễ. Hiện tượng này kéo dài sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển của cây, thậm chí có thể khiến cây bị chết. Ngoài ra, mô hình trồng cây thủy canh tĩnh còn tồn tại hạn chế đó là thường xuất hiện các loại bọ gậy, rêu bám vào trong thùng chứa thủy canh.

Mô hình trồng rau thủy canh tĩnh có khá nhiều nhược điểm nên ít được áp dụng trên quy mô lớn

Thủy canh hồi lưu

Thủy canh hồi lưu là việc sử dụng hệ thống bơm dung dịch thủy canh tự động để cung cấp dinh dưỡng cho cây một cách tuần hoàn. Khi sử dụng mô hình này, các chất dinh dưỡng sẽ được ống thủy canh luân chuyển đến từng cây, tạo điều kiện để cây có thể sinh trưởng và phát triển nhanh nhất. Có thể nói, đây là mô hình phổ biến nhất hiện nay áp dụng cho quy mô nhỏ (gia đình) cũng như quy mô lớn công nghiệp.

So với thủy canh tĩnh và thủy canh dạng bấc thì thủy canh hồi lưu có nhiều ưu điểm vượt trội hơn, đó là:

  • Nhờ vào sự luân chuyển của dòng dinh dưỡng nên mô hình này giúp cây hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn và trao đổi chất nhanh hơn, từ đó cây có thể phát triển nhanh hơn
  • Hệ thống thủy canh được hoạt động với cơ chế tự động nên mô hình này sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian chăm sóc
  • Rau được trồng từ thủy canh hồi lưu luôn đảm bảo năng suất cao, tươi ngon và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm

Nhược điểm

  • Mô hình thủy canh hồi lưu có chi phí đầu tư ban đầu khá tốn kém.
  • Mô hình thủy canh hồi lưu không phù hợp với trồng một số loại cây như cây ăn quả lâu năm. các loại củ.

Ưu điểm khi ứng dụng kỹ thuật trồng rau công nghệ cao

Ứng dụng công nghệ hiện đại với tính tự động cao, toàn bộ các giai đoạn từ gieo hạt đến thu hoạch đều được kiểm soát tự động và khép kín đảm bảo giá trị dinh dưỡng cao cho nguồn rau. Rau trồng giàu vitamin A, B, C, E, canxi, các loại khoáng chất (Fe++, Zn++), axit amin,… tốt cho sức khỏe người dùng.

Nguồn đất được xử lý tơi xốp, sau đó được trộn phân hữu cơ và ủ nylon giúp tiêu diệt hết các ấu trùng sâu bệnh, nguồn nước sử dụng cho tưới tiêu cũng là nguồn nước sạch, đảm bảo an toàn.

Công nghệ trồng hiện đại, tiện dụng, cho năng suất cao. Có thể trồng xen canh nhiều vụ, chủ động kiểm soát điều kiện gieo trồng, ít bị ảnh hưởng bởi tình trạng trái mùa, rau trồng phát triển xanh tốt. Hệ thống nhà lưới giúp hạn chế gần như tối đa sâu bệnh nên đảm bảo năng suất rau trồng cao.

Trồng trong môi trường nhà kính, sử dụng hệ thống lưới, màng ngăn mưa sẽ giúp chặn côn trùng. Nguồn đất sạch, không lây truyền mầm bệnh cho rau, hạn chế tối đa việc dùng thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, đem đến sự an toàn cao cho người dùng.

Có thể điều khiển và quản lý bằng các chương trình, trang thiết bị hiện đại, chủ động trong việc cung cấp dinh dưỡng theo nhu cầu của cây trồng và theo mục tiêu năng suất, phù hợp với nhiều điều kiện gieo trồng, năng suất cao, ổn định. Bên cạnh đó, còn giúp người trồng tiết kiệm thời gian, công sức chăm sóc rau trồng.

Các phương pháp ứng dụng công nghệ cao còn giúp bảo vệ môi trường, không thải những khí độc, chất độc hại ra môi trường đất, khí. Giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón hóa học lên cây trồng và đất.

Khác biệt giữa trồng rau sạch áp dụng công nghệ cao và cách thông thường

Trồng rau bằng công nghệ cao là ứng dụng những công nghệ mới vào sản xuất từ công nghệ sinh học, đến công nghệ thông tin, công nghệ vật liệu mới, cơ giới hóa… sao cho sản xuất nông nghiệp có năng suất, chất lượng cao, đầu tư lao động thấp, không những đạt hiệu quả lớn hơn về mặt kinh tế mà còn hài hòa và thống nhất lợi ích xã hội và sinh thái môi trường.

Các kỹ thuật canh tác có thể được thực hiện trong các nhà lưới, nhà kính hoặc nhà màng, có thể trên mặt đất, trên không hoặc dưới lòng đất, canh tác trong môi trường đất, các loại giá thể khác nhau (địa canh), trong môi trường nước (thủy canh) hoặc trong không khí (khí canh).

Vấn đề chi phí trong việc đầu tư công nghệ vào trồng rau sạch

Tùy vào mô hình, diện tích mà bạn chi vốn đầu tư hợp lý. Do áp dụng công nghệ để trồng rau sạch nên chi phí đầu tư không thể nào dưới 1 tỷ đồng. Nhưng bạn không nên lo lắng cho việc đầu tư quá nhiều như vậy, vì khi có sản phẩm chất lượng thì việc thu hồi vốn và lợi nhuận là rất khả thi.

Bên cạnh đó nếu suy xét kỹ thì khi trồng rau theo loại hình này bạn sẽ không cần thuê nhân công nhiều, chăm sóc dễ, ít sâu bệnh,… Ngoài ra với công nghệ mới bạn có thể trồng rau nhiều vụ trong năm, không lo đến chi phí thuốc trừ sâu do sâu bệnh gây hại, rau đảm bảo chất lượng từ đó bạn sẽ tiết kiệm tiền hơn so với loại hình nông nghiệp thông thường.

Để thành công trong loại hình mới này bạn cần có kiến thức đến các kỹ thuật canh tác như: thủy canh, khí canh, địa canh,… Tùy vào điều kiện tài chính và mô hình mà bạn chọn cho mình kỹ thuật canh tác thích hợp. Hiện nay có rất nhiều lớp học cũng như buổi hội thảo phổ biến về loại hình trồng rau sạch nhờ áp dụng công nghệ cao này, bạn có thể đến để học hỏi kinh nghiệm từ những người thành công.

Theo thống kê nếu bạn kinh doanh nông nghiệp theo loại hình mới này thì hàng tháng có thể kiếm được khoảng 60 triệu/ 1.000 m2/ vụ, tùy kỹ thuật trồng và loại rau, củ. Đó là con số ấn tượng cho mô hình kinh doanh mới này đúng không? Nếu bạn có diện tích đất trồng rộng thì việc thu lãi từ 4- 5 tỷ đồng/ năm là hoàn toàn thực hiện được. Hiện nay không chỉ tỉnh Lâm Đồng mà còn rất nhiều tỉnh thành khác áp dụng công nghệ cao vào trồng rau sạch và rất thành công. Có thể thấy đây là loại hình nông nghiệp hứa hẹn sẽ giúp bà con kiếm được thu nhập khủng trong những năm tới đấy!